Inleiding

Vanuit de afdeling Jeugd & Onderwijs organiseren wij activiteiten en lesprogramma’s voor basisscholen, kinderdagverblijven en locaties waar voorschoolse educatie wordt aangeboden. Het doel is om alle kinderen gelijke kansen te geven om de Nederlandse taal goed te leren lezen, schrijven en spreken. Met onze programma’s richten we ons primair op kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar.

BoekStart maakt voorlezen leuk

BoekStart is hét landelijke programma dat kinderen van 0-4 jaar en hun ouders van boeken laat genieten. Samen een boekje lezen is niet alleen leuk. Maar het versterkt ook de band met je baby. Bovendien zijn kinderen die als baby al zijn voorgelezen, later beter in taal.

Om het belang van voorlezen onder de aandacht te brengen bij jonge ouders, werd er andere jaren maandelijks een BoekStart voorleesochtend georganiseerd. Helaas kon dit in 2021 niet doorgaan vanwege de Corona maatregelen. Als alternatief werden online voorleestips gegeven. Deze tips zijn via de maandelijkse e-mailnieuwsbrief en Facebook gedeeld en per e-mail onder Kinderdagverblijven verspreid.

“Met slechts 15 minuten (voor)lezen per dag, neemt de woordenschat gemiddeld met 1.000 nieuwe woorden per jaar toe.”

Ondanks de beperkte mogelijkheden om ouders met jonge kinderen te ontvangen in de Bibliotheek, blijkt wel dat de groep jonge lezers gegroeid is én dat er meer boeken uitgeleend zijn bij de allerkleinsten.

BOEKSTART CIJFERS:

---

BoekStart in de kinderopvang

De Bibliotheek werkt in verschillende projecten aan leesplezier en taalbevordering. Met BoekStart in de Kinderopvang worden de medewerkers van Kinderdagverblijven opgeleid en begeleid om het voorlezen op de locatie én door ouders te bevorderen.



De Voorleescoördinator en de Leesconsulent van de Bibliotheek:
- verzorgen expertisebijeenkomsten
- begeleiden bij het opstellen van een voorleesplan.
- helpen bij het opstellen van een goede startcollectie met geschikte baby- en peuterboeken.
- adviseren bij het inrichten van een aantrekkelijk leesplek.
- geven tips hoe je ouders kunt stimuleren om ook thuis meer voor te lezen.

Vanaf het voorjaar 2021 is via het project BoekStart in de Kinderopvang samengewerkt met alle vijf kinderopvanglocaties in Montfoort en Linschoten. Hiervoor is een startsubsidie beschikbaar gesteld via Kunst van Lezen. Drie locaties in Montfoort en twee locaties in Linschoten hebben deelgenomen. Voor de aanschaf van de startcollectie en de inrichting van de voorleesplekken werd door de Stichting Lezen een financiële impuls gegeven.

---

Taalvisite verkleint de taalachterstand

Bibliotheken spelen een steeds grotere rol bij het voorkomen van taalproblemen bij de jeugd. Het project Taalvisite helpt om de taalachterstand te verkleinen. Vaak wordt het project Taalvisite geassocieerd met vrijwilligers die voorlezen aan het kind. Maar Taalvisite is veel meer dan dat.



Bij Taalvisite draait het erom dat ouders zelf meer voor gaan lezen, meer taalspelletjes doen én samen met hun kind een bezoek brengen aan de Bibliotheek. De Taalvisite Vrijwilligers stimuleren dit en laten tijdens hun bezoek aan het gezin zien hoe ouders hiermee om kunnen gaan.

Tijdens de lockdown van 1 januari tot 20 mei, heeft de Taalvisite bijna stilgelegen. Het was lastig om ouders te bereiken. Als Bibliotheek hebben wij er alles aan gedaan om zoveel mogelijk gezinnen te blijven ondersteunen.

Alle vrijwilligers (veelal 70+) hebben de training ‘Online werken’ gevolgd. Hierin leerden zij zelf hoe ze met Microsoft Teams en WhatsApp contact konden zoeken met het gezin. In de praktijk bleek dit echter moeilijk te zijn. Veel ouders zijn de Nederlandse taal niet machtig. Waardoor communiceren lastig was.

Om de gezinnen toch te voorzien van materialen hebben vrijwilligers boeken en taalspelletjes langsgebracht. Zodat de gezinnen konden blijven oefenen met taal. Daarnaast hebben enkele scholen in Montfoort een afgesloten ruimte beschikbaar gesteld én in de Bibliotheek werd een speciale afgesloten ruimte ingericht zodat de Taalvisite door kon gaan.

Taalvisite in cijfers

Taalvisite Woerden:	2021	2020
Aantal nieuwe gezinnen aangemeld:	31	24
Aantal gezinnen gestart in 2020, afgerond 2021:	4	9
Aantal gezinnen gestart in 2021:	19	12
Aantal gezinnen afgerond in 2021:	3	6
Aantal gezinnen op wachtlijst:	15	8

Taalvisite overall:	2021	2020
Aantal deelnemende gezinnen:	28	25
Aantal vrijwilligers:	25	*
Aantal gezinnen op wachtlijst:	20	19

* Veel vrijwilligers zijn gestopt vanwege kwetsbare gezondheid.

Meer informatie over het project én de effecten van Taalvisite lees je hier.

---

Digitale voorleeswedstrijd voor groep 7 & 8

De jaarlijks terugkerende Nationale Voorleeswedstrijd vond in 2021 voor het eerst helemaal digitaal plaats. Er waren maar liefst 17 schoolkampioenen die meededen aan de regionale ronde.

Kiki Schippers, Cabaretière en voorzitter van de jury, had een leuk filmpje gemaakt om bij de prijsuitreiking aanwezig te zijn.

Op 17 maart werd de winnaar tijdens een livestream bekend gemaakt. Kiki Schippers stond op dat moment op de school van de winnaar. De St. Bavoschool ging totaal uit zijn dak toen ze hun eigen schoolplein herkenden tijdens de livestream.

Evie van Leeuwen van de St. Bavoschool in Harmelen was de gelukkige winnaar.



Bekijk hier het filmpje van de prijsuitreiking

---

Leescampagne ‘klooien met kinderboeken’

Het is algemeen bekend: het leesniveau van kinderen daalt door de zomervakantie in een rap tempo. Om dit tegen te gaan, bedachten wij de actie: Klooien met Kinderboeken. Een samenwerking met de basisscholen in onze regio.

“Flitsend en aansprekend leesbevorderingsproject”

aldus een deelnemende school

Het idee?
Aan een groot aantal kinderboeken worden leuke en leerzame activiteiten gekoppeld. Activiteiten in de Bibliotheek, op locatie in Woerden of Oudewater of voor thuis. Door het boek te lezen en de opdrachten uit te voeren konden leerlingen een stempel verdienen. En bij een volle spaarkaart lag er een verrassing voor ze klaar.

Leuke weetjes:
- De webpagina van Klooien met Kinderboeken is maar liefst 1.918 keer bekeken.
- Per dag zijn de webpagina’s gemiddeld 50 keer bekeken.
- Door samenwerking met de scholen, hebben we 3.500 kinderen bereikt.
- Er deden maar liefst 16 scholen mee.
- Door de actie is de Bibliotheek ook bij niet-leden weer op het netvlies gekomen.
- Het Stadsmuseum Woerden ontving heel veel meer kinderen als bezoeker doordat er een speurtocht uit was gezet gekoppeld aan het populaire boek van Julius Zebra.
- In Oudewater waren De Heksenwaag en Het Touwmuseum officiële ‘klooilocaties’.
- De meest populaire boeken & opdrachten? Memory met de Daltons, een monsterboekenlegger maken én ontwerp je eigen fantasiedier.

---

Programma basis onderwijs

De afdeling Educatie van de Bibliotheek ondersteunt alle basisscholen in de regio op groepsniveau om het plezier in taal en lezen bij kinderen te stimuleren. Dit gebeurt op verschillende manieren: door middel van wedstrijden en theaterlezen én met het leveren van gastdocenten en thema-collecties.

NPO-gelden
Noemenswaardig dit jaar zijn de NPO-gelden. Door de NPO-gelden zien wij een enorme toename in het aantal afgenomen producten in het Basisonderwijs. Op deze manier kunnen wij inspelen op de vraag voor ondersteuning op het gebied van leesplezier en mediawijsheid door lessen in de klas.

---

Cultuurcoach Oudewater

Bibliotheek het Groene Hart heeft sinds 2012 het werkgeverschap over de Cultuurcoach van Oudewater. De Cultuurcoach draagt actief bij aan cultuurbevordering binnen Oudewater. Hieronder laten wij een sfeerimpressie van de activiteiten zien en geven wij de cijfers weer. Voor een inhoudelijk verslag verwijzen wij graag naar het Jaarverslag 2021 van de Cultuurcoach Oudewater

Cultuurcoach Cijfers: